Leathanach don Cheiliúraí

Máirtín Mac Conmara MSC
Blackrock, Dublin
 

3 Márta 2024
An Tríú Domhnach
den Charghas

An Chéad Léamh (Eaxodus 20:1-17)
Tugadh an Dlí trí Mhaois. Roghnaíodh an léamh seo leis na Deich nAitheanta don lá áirithe seo ag teacht le plean iomlán an leabhráin nua, is é sin léamha ón Sean-Tiomna faoi stair an tslánaithe, ceann d’ábhair chatechesis an Charghais. Ba chóir go mbeadh na Deich nAitheanta fós á dteagasc agus á bhfoghlaim ó chroí ag gach creidmheach, mar threoir do phrionsabail agus éilimh lárnacha ár gcreidimh.

An Dara Léamh (1 Corantaigh 1:22-25)
Agus gairmréim Phóil á leanúint acu, labhraíonn na hAspail faoina láithreacht san Aithin, lárionad an chultúir. Chuir oll-ildiachas na cathrach isteach go mór air. Rinne sé argóint leis na grúpaí fealsúnacha tosaigh Stoics and Epicureans. Theip orthu a theachtaireacht ar Shoiscéal agus aiséirí Íosa a thuiscint.

Soiscéal (Eoin 2:13-25)
Ní raibh aondiachas Iúdé-Chríostaí, creideamh sa Dia nach bhfacthas riamh roimhe, ró-éasca riamh. Is ceist chreidimh é go bunúsach. Chuir an Decalogue cosc ​​ar léiriú ar bith ar Dhia nó ar dhéithe, rud a chuir in aghaidh an temptation de titim i ildiachas. Ní rud éigin dár lá féin an fhadhb. Tá sé ann ó cuireadh aondiachas, an creideamh in aon Dia amháin, le chéile go soiléir ar dtús ag an Dara hÍseáia thart ar 550 R.Ch. Cé go bhfuil an Dia seo dofheicthe, ní fios é nó í. Tá an Réaltacht Deiridh, an Iomlán, tar éis labhairt ar go leor bealaí éagsúla, lena n-áirítear trí Mhaois agus na fáithe, ach ar bhealach cinntitheach trí Íosa Críost, a nocht an Dia dofheicthe, an tAthair dúinn. Ní astarraingt amháin atá san aondiachas. Tá sé dírithe go heiticiúil. Do Mhaois nocht Dia é féin ní hamháin mar Aonach, ach nocht sé a thoil freisin trí na haitheanta, maidir le hiompar Dé agus ár gcomharsana. Tá Dia gan teorainn ciallmhar, ach tá sé sásta sinn a shábháil ní trí eagna daonna nó trí mhodhanna daonna, ach trí chéasadh, bás agus aiséirí a Mhic. Ní féidir ciall a bhaint as idirphlé le haois ar bith gan rúndiamhair na croise agus na haiséirí, ní le hAréopagus lá Phóil, ná le haon dialóg dár saolta féin.

* * *

10 Márta 2024
An Ceathrú Domhnach
den Charghas

An Chéad Léamh (2 Chronicles 36:14-16, 19-23)
In ainneoin íomhá idéalach an Chronicler den am atá thart, cuireann an taifead stairiúil iallach air a admháil gur scriosadh iomlán an Teampaill, na Cathrach Naofa Iarúsailéim, agus staid Iúdá. Dhealródh sé gur teip a bhí i dtoghchán Dé ar Iosrael, mar gheall ar fhaillí na teachtaireachta diaga a tháinig arís agus arís eile trí na fáithe.

An Dara Léamh (Eifisigh 2:4-10)
Baineann léamh an lae inniu le grá mór Dé dúinne, don domhan. Tugtar an teachtaireacht seo ní hamháin don chéad haois ach do gach aois. Is é a mheabhrú do na creidmhigh, agus don chine daonna go léir, gur saothar ealaíne Dé sinn go léir i gCríost, cruthaithe chun a ainm a fhógairt. Iarrtar orainn ár ndínit a aithint, agus maireachtáil dá réir.

Soiscéal (Eoin 3:14-21)
Tugann léamha an lae inniu neart deiseanna don idirphlé riachtanach idir an eaglais, an teachtaireacht Chríostaí agus an fhís dhaonna agus na fórsaí atá ag obair sa domhan ina mairimid. Ar thaobh amháin tá fís againn de ghrá Dé don domhan, ar dtús mar a chuir Íosa é féin in iúl i soiscéal Eoin: gráigh Dia an domhan chomh mór sin gur thug sé a mhac amháin. Chuir Dia a Mhac isteach sa domhan ní chun é a dhaoradh, ach chun an domhan a shábháil trína Mhac. Is mothúcháin iad seo a gcuirtear béim orthu arís sa léamh ón litir chuig na hEifisigh: Thug Dia an oiread sin grá dúinn go raibh sé flaithiúil lena thrócaire. Thug sé na creidmhigh ann chun beatha i gCríost. Tá fís shábháilte agus ghníomhartha Dé trí Chríost le leanúint agus le sonrú san Eaglais, ag an Eaglais, ag creidmhigh. Is saothar ealaíne Dé iad, a cruthaíodh as an nua i gCríost chun an saol maith a chaitheamh agus chun fís agus teachtaireacht Dé a fhianaise. Léiríonn an fhís Dhiaga cad a thugtar ar chreidmhigh, agus ar an gcine daonna. Nochtann an solas diaga dínit an duine agus teipeanna daonna. Is saothar ealaíne Dé fós saol gach Críostaí. Guímis go mairfidh an Eaglais, agus gach duine againn, an rúndiamhair diaga atá againn. Mar a deir an dara léamh: ‘Cruthaithe in Íosa Críost chun an dea-bheatha a chaitheamh amhail ón tús a bhí i gceist ag Dia dúinn é a chaitheamh’.

* * *

17 Márta 2024
An Cúigiú Domhnach
den Charghas/
Lá Fhéile Pádraig

An Chéad Léitheoireacht (Jeremiah 31:31-34)
Is é seo an tuar clúiteach an cúnant nua i leabhar Jeremiah. Tá sé curtha síos mar ‘ceann de na sleachta is doimhne agus is gluaistiúla den Bhíobla ar fad’. Mar gheall ar mhíchreideamh agus faillí arís agus arís eile ar theachtaireacht Dé a cuireadh in iúl trí na fáithe, tharla tubaiste. Ón tubaiste tháinig an gealltanas diaga dóchais agus todhchaí níos fearr. D’fhan an dlí a tugadh trí Mhaois rud éigin seachtrach; níor thug sé an chumhacht maireachtáil mar a d’ordaigh sé ba cheart a dhéanamh.

An Dara Léamh (Eabhraigh 5:7-9)
Cuireann an téacs álainn seo i láthair ceann de rúndiamhra fhulaingt Chríost agus a ghéilliúlacht iomlán do thoil agus do phlean an Athar, mar a léirítear in áiteanna eile i radharc Gethsemane agus i Soiscéal Eoin, mar a léitear in Aifreann an lae inniu.

Soiscéal (Eoin 12:20-33)
Is í an chéad teachtaireacht de chuid léamha an lae inniu ná feasacht ar an gcúnant nua, mar fhís agus mar réaltacht – fís i Jeremiah agus réaltacht trí Chríost agus an Spiorad Naomh. Mar a chuireann Pól i gcuimhne dúinn, is litir é an cúnant nua nach bhfuil scríofa le dúch, ach le Spiorad an Dé bheo, ní ar tháibléid chloiche ach ar thaibléid chroí an duine. Is fiú Pól agus an eaglais a bheith ina
n-airí ar chúnant nua, ní ar an litir ach ar an Spiorad (2 Corantaigh 3:3,6). Ní mór freagairt humhal leanúnach a bheith ann don chúnant seo trí urnaí leanúnacha chun croí glan a chruthú ionainn.

Seans nach ró-mhinic a iarrtar ar dhuine cinneadh a dhéanamh idir dílseacht do Chríost, do chreideamh, d’Eaglais nó do pháirtí polaitíochta nó do thír. Ar ndóigh, níl aon neamh-chomhoiriúnacht intreach idir dílseacht do Chríost, don Eaglais agus do thiomantais shóisialta. A mhalairt ar fad atá i gceist, mar a spreag agus a spreagann díograis do Dhia agus don Eaglais rannpháirtíocht i bhforbairt pobail. Cruthaíonn an stair é, agus is léir go bhfuil an staid pholaitiúil agus chultúrtha reatha tar éis éirí thar na blianta ó thiomantas na gcreidmheach i gCríost, san Eaglais, agus i dteachtaireacht shábháilte agus fuascailte Chríost do dhul chun cinn na daonnachta. Maireann ‘bás a thabhairt duit féin’ na teachtaireachta Críostaí ina bhealach féin do shaol gach duine, agus cruthaíonn sé saolta aonair a spreagann muinín an phobail. Gan féinsrianadh de shíor, beidh sochaí bhriste againn sa deireadh, creiche ar ár n-instincts is measa.

* * *

24 Márta 2024
Domhnach na Páise
(Domhnach na Pailme)

Machnamh agus Agallamh le Ceisteanna an Lae
Molann uaisleacht Chríost sinn. Cuireann léamha an lae inniu neart ábhar machnaimh i láthair. Don chuid is mó tá siad chomh soiléir sin gur ar éigean is gá iad a mhíniú. Is furasta freisin teachtaireacht na léamha a chur i bhfeidhm ar imthosca ár linne féin.

Cuireann an chéad léamh agus an dara léamh don Aifreann féin an figiúr de Sheirbhíseach an Tiarna i láthair, á chur i láthair mar shampla le aithris. Tá teanga deisceabail tugtha dó. Is féidir leis labhairt ó thaithí duine a bhfuil aithne aige ar riocht an duine. D’fhoghlaim sé ón méid a d’fhulaing sé agus a d’fhulaing sé é féin, agus mar gheall air seo tá sé in ann aghaidh a thabhairt ar na daoine tuirseacha. Tá drogall áirithe inniu ann aon fhulaingt a fhulaingt, fiú an fhulaingt atá mar chuid de riocht an duine. I gceathrúna agus i dtíortha áirithe cloisimid go bhfuil ‘caighdeán na beatha’ mar fhachtóir cinntitheach i gcinntí, an ‘cáilíocht’ seo ag tabhairt le tuiscint nach bhfuil fulaingthe ann, amhail is nach raibh brí ar bith ag an saol gan a leithéid de neamhláithreacht. Is féidir é seo a chur chun cinn i gceathrúna áirithe mar chúis le deireadh a chur leis an saol.

Ceacht eile a thagann trasna ón gcéad léamh agus ó insint na Páise ná naofacht Chríost, agus a ghlaoch ar chách a bheith cineálta lena chéile. Le déanaí leag an Pápa Proinsias béim ar an ngné seo de theachtaireacht an Chríostaí, agus na hEaglaise, agus tá fáilte curtha ag na meáin lena chur chuige. Tá teachtaireacht fós againn dár lá féin ag Seirbhíseach an Tiarna, agus Íosa macanta agus umhal croí. Guímis go n-éistfear le teachtaireacht Íosa, mar a chuir an Pápa Proinsias i láthair, agus na hEaglaise, inár ndomhan lán de ghuthanna éagsúla.

* * *

31 Márta 2024
Domhnach Cásca

An Chéad Léamh (Gníomhartha 10:34, 37-43)
Seo é aitheasc Pheadair chuig an gcéad ionad págánach Cornelius agus a theaghlach i gCesaréa, tar éis do Chornelius iarraidh ar Pheadar ar mholadh an Tiarna. Is dócha go raibh an seanmóir tipiciúil i gcur i láthair na luath-Chríostaí ar theachtaireacht an tSoiscéil. Tá an glao ag an deireadh chun a chreidiúint i gCríost agus aithrí peacaí bailí ó gach tráth.

An Dara Léamh (Colosaigh 3:1-4)
Leanann sliocht an lae inniu ar aghaidh le hiarmhairtí an chreidimh sa saol nua seo i gCríost, eadhon ar an taobh diúltach ag cur chun báis gach rud atá ar domhan, ag liostú na chéad cheithre chleachtas gnéis, ansin mionchionta eile, ag críochnú le liosta saothar a léirigh creideamh i gCríost. : cineáltas, umhlaíocht, maithiúnas agus a leithéid.

An Soiscéal (Eoin 29:1-9)
Sa chéad léamh cuireann Peadar béim ar gur finnéithe fianaithe ar aiséirí Íosa iad na haspail, agus é mar chúram orthu a fhógairt do chách cad a bhí i gceist le misean tarrthála Íosa. Is í teachtaireacht an dara léamh ná gur chóir go mbeadh lucht leanúna Chríost go léir ina bhfinnéithe ar an saol nua i gCríost i ndomhan a mbíonn teachtaireacht chodarsnach aige go minic. Tá torthaí le haghaidh machnaimh ann dúinn inniu. Tá an Eaglais in Éirinn ag casadh anois. Sa daonáireamh deireanach chláraigh breis is seachtó faoin gcéad (70%) den daonra iad féin mar Chaitlicigh, agus chláraigh timpeall deich faoin gcéad (10%) mar gan reiligiún. Léiríodh aiféala agus leithscéalta as an mí-úsáid ghnéasach, ach dúradh freisin go bhfuil gá le hathnuachan. Seans nach dtugann an céatadán ard díobh siúd a chláraigh iad féin mar Chaitlicigh Rómhánacha sa daonáireamh deireanach aon chúis le bogásach. B’fhéidir go raibh sé i gceist ag roinnt acu siúd a bhí cláraithe amhlaidh clárú mar Chaitlicigh ‘eitneacha’ amháin, seachas mar Chaitlicigh chreidiúnacha agus lántiomanta. Éilíonn an staid reatha ar gach creidmheach a bheith ar an eolas faoina reiligiún, faoi ghlao Chríost, a bheith ina bhfinnéithe gníomhacha, trína slí beatha. Tá easnaimh léirithe ag an Spiorad Naomh, Spiorad na fírinne. Ach is é an Spiorad céadna sin ár Comhfhurtair agus ár nAbhcóide, ag tabhairt sith i gcreideamh agus i neart an chreidimh. D’fhéadfadh láithreacht ag searmanais na Cásca a bheith ina ghlaoch agus ina mheabhrúchán ó Chríost go bhfuil gach duine a chreideann ann ina fhinnéithe, ina fhinnéithe ar a phaisean agus ar a aiséirí. Ciallaíonn athnuachan níos mó teagmhála leis an Aifreann agus leis na sacraimintí ná dhá uair sa bhliain, paidir chiúin amháin, agus freisin más cuí sa teaghlach, tuiscint níos doimhne ar an gcreideamh, agus díograis do Chríost agus don Eaglais go léir i saol trioblóideach ár. lá féin. Bímis go léir inár bhfinnéithe ag Críost, toisc go raibh muid in éineacht leis (agus sé linn) ón tús, ónár baisteadh.

* * *

All Irish homily texts for the three years by Máirtín Mac Conmara MSC as in ‘Sunday Scripture Online’ have been published by ‘An Sagart’, Maynooth, under the titles Machnamh 1, 2, 3 at €10.00 per volume.